साठ वर्षांची परंपरा असलेला नवश्या गणपती : चेहेल गावाचा अखंड भक्तीधारा

मंगरूळपीर (सुधाकर चौधरी):
गणेशोत्सव म्हणजे केवळ दहा दिवसांचा उत्सव नव्हे, तर अखंड श्रद्धेची आराधना आहे.
हीच आराधना गेली साठ वर्षे अखंड प्रवाही ठेवली आहे चेहेल गावाने.
“एक गाव – एक गणपती” या संकल्पनेचा दीप आजही या भूमीत तेजाने प्रज्वलित आहे.

श्रद्धेचा उगम – सासू–सुनेचा नवस

सन १९६५. चौधरी घराण्यातील दोन तेजस्विनी –
स्व. साळुंकाबाई कळनाजी चौधरी (सासू) आणि श्रीमती द्वारकाबाई देवीदासजी चौधरी (सून) – यांनी गणेशभक्तीची नवी ज्योत पेटवली.
घरातील लेकरू नंदाबाई पोलिओने अपंग झाली. वैद्यक शक्ती थकली, आशेचा किरण मंदावला. पण त्या मातृहृदयांनी श्रद्धेचा दीप पेटवला.
त्यांनी नवस केला :
👉 “आमच्या लेकराला चालता-बोलता येऊ दे, आम्ही गणपतीची मूर्ती स्थापून  तीन पाल्याच्या भंडारा करू.”

त्या नवसाला बाप्पाने कृपा दिली. लेकरू पायावर उभं राहिलं. आणि त्या क्षणापासून चेहेल गावात नवश्या गणपतीची अखंड परंपरा सुरू झाली.

पालखीतून आगमन – भक्तीचा सोहळा

दरवर्षी गणेशोत्सवाच्या पहिल्या दिवशी नवश्या गणपती बाप्पा पालखीतून वाजतगाजत गावात येतात.
ढोल-ताशांचा गजर, टाळ-मृदंगांचा निनाद, दिंड्या पथकांचा उत्साह, आणि वारकऱ्यांच्या गजराने चेहेलचा प्रत्येक काना कोपरा दुमदुमतो.
मूर्ती आसनावर विराजमान होताच गावकरी डोळे भरून दर्शन घेतात.
मंदिरात श्रीमती द्वारकाबाई हात जोडून नतमस्तक होताना दिसतात. त्यांच्या मुखकमलावरचे समाधान हेच सांगते – श्रद्धेने सुरू केलेली परंपरा आज संपूर्ण गाव उजळवत आहे.

दहा दिवसांपलीकडचा प्रवाह

चेहेलमध्ये गणेशोत्सव दहा दिवसांनी मर्यादित नसतो.
प्रत्येक संकष्ट चतुर्थीला भाविकांच्या रांगा लागतात.
गावाबाहेरूनही हजारो भाविक दर्शनासाठी येतात. महाप्रसादाच्या वेळी गाव भक्तांच्या महासागरात न्हाऊन निघते.

एक गाव – एक गणपती : लोकमान्यांचा विचार जिवंत

लोकमान्य टिळकांनी गणेशोत्सव हा समाजाला एकत्र आणण्यासाठी सुरू केला.
चेहेल गावाने हा विचार अक्षरशः जगवला आहे.
आज अनेक गावांत गल्लोगल्ली गणपती बसतात, पण चेहेलने गेली साठ वर्षे एकच मंत्र पाळला –
👉 “एक गाव – एक गणपती.”

यामुळे गावात मतभेद नाहीत, गट-तट नाहीत. गावकरी ठामपणे म्हणतात :
“आपला बाप्पा एकच, आपली परंपरा एकच, आपली भक्ती एकच.”

साधेपणात दैवी तेज

नवश्या गणपतीची मूर्ती आजही शाळू मातीचीच असते.
तीन पिढ्यांपासून एकाच मूर्तिकार घराण्याकडून ती आकारली जाते.
ना वैभव, ना दिखावा – फक्त शुद्ध भक्ती, सेवा आणि परंपरेचं तेज.

जगाला संदेश

चेहेलच्या नवश्या गणपतीची परंपरा ही फक्त एका गावापुरती मर्यादित नाही.
ही परंपरा सांगते की –

• उत्सव टिकवायचा असेल तर स्पर्धा नव्हे, तर एकता हवी.
• परंपरा जपायची असेल तर दिखावा नव्हे, तर श्रद्धा हवी.

सासू-सुनेच्या नवसाने सुरू झालेला हा दीप आजही अखंड प्रज्वलित आहे.
तो चेहेलला एकवटतो, समाजाला जोडतो आणि जगाला भक्ती व एकतेचा खरा मार्ग दाखवतो.