“जीवन म्हणजे अनुभवांची शिदोरी, आणि अनुभव हे वयाने नाही तर संघर्षाने मिळतात...!”
मंगरूळपीर तालुक्यातील मानोली गावाने अनेक रत्नांची माळ जगाला दिली, पण या भूमीचा खरा शिल्पकार, लोकांच्या ह्रदयात "साहेब" म्हणून ओळखल्या जाणारे एक थोर व्यक्तिमत्व म्हणजे
१९३१ सालचा १५ जुलै – तो दिवस जेव्हा या मातीत एक असा दीप प्रज्वलित झाला, ज्याच्या प्रकाशाने अनेक पिढ्यांना वाट सापडली. शेतकरी कुटुंबात जन्मलेल्या नागोरावांनी बालपणातच जीवनाच्या काटेरी वाटा पाहिल्या. पण परिस्थितीशी झगडण्याची वृत्ती त्यांच्यात लहानपणापासूनच होती. शिक्षण फारसं न मिळालं, पण जीवन त्यांना शिकवत गेलं. आणि त्यांनी ते मनापासून आत्मसात केलं.
पुढे गावातील लोकांनी त्यांच्या कर्तबगारीवर "साहेब" ही उपाधी दिली — ती केवळ सन्मानाची नव्हे, तर श्रद्धेची होती.
ते घर चालवणारेच नव्हते, तर घर घडवणारे होते. मृदू स्वभाव, मायाळूपणा, आणि सगळ्यांना आपलंसं करणं हा त्यांच्या व्यक्तिमत्वाचा गाभा होता. त्यांच्या कुटुंबात दोन पुत्र, चार कन्या – सर्वांना शिकवून, सावरून, सुशिक्षित, सुसंस्कारित बनवण्यात त्यांनी आपलं संपूर्ण आयुष्य वाहिलं.
आणि त्यांच्या पोटी जन्माला आलेला हिरा म्हणजे सुरेशराव माणिकराव – वडिलांच्या संस्कारांचं प्रत्यक्ष प्रतिबिंब. त्यांच्या सोबतीला निर्मलाताई म्हणजे वडिलधाऱ्यांची सेवा हीच खरी उपासना मानणारी सून. आज वयाची ९५ वर्षं ओलांडूनही नागोराव साहेबांचं तेज एक साक्षात स्वामी समर्थांच्या तेजस्वी रूपासारखं भासतं. त्यांच्या डोळ्यात आजही अनुभवाची सागरगाथा दिसते.
ते छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या विचारांचे खरे शिलेदार आहेत. महाराजांना ते आजही आत्मतेजाने वंदन करतात आणि त्यांच्या कृतीतून, विचारातून, वागण्यातून ते शिवचरित्र जिवंत ठेवतात .त्यांचा दरारा आदरातून जन्मतो, आणि त्यांचं नेतृत्व लोकांच्या हृदयातून. म्हणूनच गावकरी त्यांना "नागोराव साहेब" म्हणतात, पण या नावामागे असतो एक संपूर्ण काळजातून आलेला सन्मान !
त्यांचा जनसंपर्क मंगरूळपीर तालुक्यातील माजी राज्यमंत्री सुभाषराव ठाकरे साहेब, लोकनेते लक्ष्मीकांत जी महाकाळ साहेब इत्यादी लोकांसोबत त्यांचा जीवन प्रवास आहे.
"माणूस मोठा पदानं नव्हे, तर त्याच्या पावलांनी होतो. आणि काही माणसं एवढी मोठी होतात की त्यांच्या सावलीतही एखाद्या वटवृक्षासारखा आधार देतात."
मंगरूळपीर तालुक्यातल्या मानोली गावात अशाच एका सावलीचा जन्म १५ जुलै १९३१ रोजी झाला
ते जन्मले तेव्हा घरात फक्त कष्ट होते...
ते वाढले तेव्हा अंगणात भूकही थांबत नव्हती...
पण या गरिबीच्या सावलीखालीही स्वप्नांची रोपं त्यांनी लावली… आणि त्यावर संस्कारांचं खत घातलं.
साहेबांचं आयुष्य म्हणजे एखाद्या नदीसारखं होतं – वाहत राहिलं, देत राहिलं, शांत राहिलं… पण ज्यांच्या वाटेला गेले, त्यांचं आयुष्य पाणीपाणी केलं.
त्यांनी खूप पुस्तकं वाचलीत ते गणिताचे खूप गाढे अभ्यासक होते, त्यांनी ना विद्यापीठं गाठलीत – पण आयुष्य नावाच्या पुस्तकाच्या प्रत्येक पानावर आपलं निस्वार्थ नाव कोरून ठेवलं.
गावातल्या प्रत्येक संकटावेळी लोकं साहेबांच्या दारात उभी राहिली – कारण त्या दारातून कधीही 'नाही' हा शब्द बाहेर पडला नव्हता. व आजही पडत नाही.
त्यांनी उभं केलेलं घर म्हणजे माणुसकीचे मंदिर, आणि त्यांचं कुटुंब म्हणजे त्यात वसलेली देवता…
दोन मुलं, चार कन्या – आणि त्यांना दिलेली शिकवण म्हणजे
"जगायला शिका, पण कुणाला पायदळी तुडवून नाही…
आणि झुकून शिका, पण स्वतःचा अभिमान हरवून नाही."
आज त्यांच्या घरात आनंद आहे – कारण त्यांनी प्रत्येक इंटीत माया मिसळली होती.
सुरेश भाऊ – त्यांचा पुत्र, म्हणजे त्यांचं प्रत्यक्ष प्रतिबिंब.
आणि सुनबाई – जिच्यात त्यांना मुलीची माया आणि भक्तीचा भाव दिसतो.
आज ९५ वर्षांच्या उंबरठ्यावर उभे असलेले साहेब,
बोलत नाहीत – तरी बोलके वाटतात.
ते असतात एका ठिकाणी – तरी घरभर फिरताना दिसतात .
त्यांची नजर पाहिली, की वाटतं
स्वामी समर्थांनीच एखादं माणूस घडवून पाठवलं असावं…
सगळं गाठलं… पण कधीच कुणावर गारुड टाकलं नाही.
ते म्हणायचे…
"पैसे घरात असतात – पण घरपण मनात असावं लागतं..."
"जग जिंकलात तरी चालेल, पण माणसं हरवू नका…"
"देव सापडतो का नाही माहीत नाही… पण एखाद्याच्या डोळ्यातून अश्रू पुसले, की तोच देव वाटतो…"
आज या वाढदिवसाच्या निमित्ताने,
ही एक जयंती नाही…
ही एक जिवंत शाळा आहे –
जिथं शिकवलं जातं माणूसपण…
जिथं वाचायला मिळतं मूक प्रेम…
आणि जिथं ऐकू येतं एक अश्रूंचं मौन संगीत.
सुरेशभाऊ आणि त्यांच्या पत्नी निर्मलाताई नेहमी म्हणतात :
"आनंद साजरा करण्यासाठी मुहूर्त लागत नाही…
जिथं बाबांच अस्तित्व आहे, तिथंच परमसुखाचं द्वार आहे!"
अश्रूंनी ओलावलेल्या अंतःकरणातून…
भावना: शब्दांच्या पलिकडची
शैली: हृदयातून उमटलेली – एका पुत्राच्या नजरेतून, एका सुनेच्या स्पर्शातून आणि एका पिढीच्या ऋणातून…
सावलीच्या छायेत देव भेटला,
मायेच्या स्पर्शात बाप भेटला…
कष्टाचं भाकरीपण गोड झालं,
"बाबा " म्हणता हृदय भरून आलं…!
ना टाळ, ना मृदंग, ना आरती,
तरी त्यांच्या पावलातलीच होती भक्ती…
ना मंदीर, ना गाभारा, ना पुजारी,
तरी घरात होती त्यांचीच साक्षात सावित्री-श्रीहरी…
नागपंचमीचा तो पावन सण,
ज्यादिवशी जन्मला प्रेमाचा कन…
ज्याच्या नजरेत निखळ शांतीची गंगा,
आणि हसण्यात स्वामींची वाणीच जणू संगा…
त्यांनी ना ग्रंथ वाचले, ना मंत्र जपले,
पण दुःखी हृदयांवर प्रेमाचे कुंकू लावले…
जिथं त्यांचा स्पर्श, तिथं देवाचं दर्शन,
त्यांचं अस्तित्व म्हणजे भक्तीचं जिवंत वंदन!
बाबा म्हणजे देव नव्हे… पण देवापर्यंत पोहोचवणारी वाटच आहे…
🙏 बाबा, तुमचं आयुष्य म्हणजे आम्हा साऱ्यांच्या काळजावर कोरलेलं एक शुद्ध, नितळ आणि भारलेलं नाव आहे…
आम्ही तुमच्या पायांवर डोकं ठेवतो…
आणि देवाला सांगतो –
"हे असंच राहू द्या… कारण तुमच्या अस्तित्वानेच आमचं आयुष्य पूर्ण आहे…"
शतायुषी व्हा, बाबा!
तुमची सावली आमच्या पिढ्यांना लाभावी… हाच आमचा साजरा होणारा 'मुहूर्त' आहे…
"ते बोलत नाहीत… पण त्यांच्या शांततेत विश्व गातं!
नागोराव काका हे नाव उच्चारलं की डोळ्यांसमोर उभं राहतं एक संयमी, अभ्यासू, आणि प्रामाणिक व्यक्तिमत्व. माणोलीसारख्या ग्रामीण भागात राहूनही त्यांनी समाजसेवेतही आपली वेगळी छाप उमटवली आहे.
स्वस्त धान्य दुकानाचं काम म्हणजे केवळ धान्य वाटप नव्हे – तर ती असते गरीबांच्या जगण्याला दिलेली साथ! आणि ही साथ नागोराव साहेबांनी अतिशय पारदर्शक, शिस्तबद्ध आणि संवेदनशीलपणे दिली. त्यामुळेच त्यांच्या हातून लाभलेल्या धान्याने केवळ पोटं नव्हे, तर मनंही भरली!
आज त्यांच्या वाढदिवसानिमित्त
"वाशिम खबर आवाज महाराष्ट्र" संपादक म्हणून
मी – सुधाकर चौधरी –
त्यांना कृतज्ञतेचा, सन्मानाचा आणि आपुलकीचा मन:पूर्वक मुजरा करतो.
, तुमचं आयुष्य हे आम्हा साऱ्यांसाठी एक जिवंत प्रेरणा आहे –
तुमचं आरोग्य उत्तम राहो , हीच श्री चरणी प्रार्थना!"
0 Comments